W 2018 roku weszła w życie ustawa z dnia 20 lipca 2018 roku o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów (tekst jednolity Dz. U. z 2020 roku, poz. 2040), mocą której z dniem 1 stycznia 2019 roku, z mocy prawa, prawo użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe przekształciło się w prawo własności tych gruntów. Ustawa ta dotyczy nieruchomości zabudowanych wyłącznie budynkami:
- mieszkalnymi jednorodzinnymi lub
- mieszkalnymi wielorodzinnymi, w których co najmniej połowę liczby lokali stanowią lokale mieszkalne, lub
- o których mowa wyżej, wraz z budynkami gospodarczymi, garażami, innymi obiektami budowlanymi lub urządzeniami budowlanymi, umożliwiającymi prawidłowe i racjonalne korzystanie z budynków mieszkalnych.
Przepisy ustawy stosuje się również w sytuacji, kiedy na gruncie zabudowanym budynkami, o których wyżej, położone są także inne budynki, obiekty budowlane lub urządzenia budowlane, o ile łączna powierzchnia użytkowa budynków innych niż określone wyżej nie przekracza 30% powierzchni użytkowej wszystkich budynków położonych na tym gruncie.
Jakie konsekwencje dla właścicieli nieruchomości powoduje przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntu zabudowanego na cele mieszkaniowe w prawo własności?
Do momentu wejścia w życie ustawy właściciele budynków byli jedynie użytkownikami wieczystymi gruntu zabudowanego wymienionymi wyżej budynkami. Od dnia 1 stycznia 2019 roku dotychczasowi użytkownicy wieczyści stali się właścicielami gruntu. W związku z tym, że przekształcenie następuje z mocy prawa, nie jest konieczne składanie wniosku o wydanie zaświadczenia to potwierdzającego. Takie zaświadczenie każdy powinien otrzymać z urzędu – w terminie 12 miesięcy lub w przypadku złożenia wniosku – w terminie 4 miesięcy od dnia złożenia wniosku.
Z przekształceniem wiąże się obowiązek wnoszenia na rzecz dotychczasowego właściciela gruntu (Skarbu Państwa lub gminy) tzw. opłaty przekształceniowej, której wysokość wskazana jest w powołanym wyżej zaświadczeniu. Taką opłatę można uiszczać w rocznych ratach, przez okres 20 lat od daty przekształcenia lub wnieść jednorazowo, korzystając z atrakcyjnej bonifikaty.